โคลนนิ่ง Linux, Windows ด้วย Clonezilla – ตอนที่ 1 แนะนำโปรแกรม

งานอย่างหนึ่งของผู้ดูแลระบบ ในการดูแลเครื่องไม่ว่าจะเพิ่งซื้อเครื่องใหม่เข้ามาในองค์กร หรือเมื่อใช้งานเครื่องไปนานๆ แล้วพบปัญหาผู้ใช้งานบ่นว่าช้า หรือมีโปรแกรมเวอร์ชั่นใหม่ออกมา คือการติดตั้งระบบปฏิบัติการ (OS) ใหม่

หากมีแค่ไม่กี่เครื่อง ผู้ดูแลระบบก็สามารถติดตั้งทีละเครื่อง ค่อยๆ จัดการไปได้ไม่ลำบากนัก แต่ถ้ามีเครื่องเป็นจำนวนหลักสิบหลักร้อย การที่จะทำทีละเครื่องคงเป็นงานที่ไม่สนุกนัก ใช้เวลานานมาก เพราะไม่ใช่แค่ลง OS เท่านั้น ยังต้องปรับปรุง update patch ติดตั้งโปรแกรมต่างๆ เพิ่มเติมอีก

สมมติว่าเครื่องทั้งหมดเป็นเครื่องยี่ห้อ รุ่นเดียวกัน เสียบการ์ด hardware ต่างๆ ในเครื่องเหมือนกัน ขนาดฮาร์ดดิสก์เท่ากัน วิธีการหนึ่งที่ช่วยให้งานง่ายขึ้นคือลง OS และโปรแกรมต่างๆ ให้เสร็จบนเครื่องเดียวก่อน แล้วสร้างเป็น images ไว้ แล้วค่อยเอา images ที่ได้ไป restore หรือโคลนลงบนเครื่องอื่นๆ โปรแกรมประเภทนี้มีหลากหลายโปแกรมทั้งแบบ ฟรีแวร์และจ่ายเงินซื้อ เทคนิค ข้อจำกัดของแต่ละโปรแกรมก็แตกต่างกันไป

ในที่นี้จะขอแนะนำ Clonezilla สำหรับโคลนนิ่งดิสก์ ซึ่งสามารถนำไปโคลนนิ่งเครื่องได้ทั้ง Windows, Linux หลักการทำงานจะเหมือนกับโปรแกรมโคลนนิ่งทั่วไป คือสร้าง images จากเครื่องต้นแบบที่ลงสร็จเรียบร้อยแล้ว แล้วนำ images ที่ได้ ไป restore หรือโคลนลงบนเครื่องอื่นๆ

Clonezilla ใช้ลีนุกซ์เป็น OS พัฒนาจาก Debian แล้วรวบรวมโปรแกรมต่างๆ เช่น DRBL, Partclone and udpcast สำหรับการทำโคลนนิ่งไว้ด้วยกัน ลักษณะการใช้งานเป็นแบบ live cd คือดาวน์โหลดไฟล์ในรูปแบบ iso แล้วนำไปบู๊ตเครื่องที่ต้องการทำ images หรือ restore ได้เลย ไม่จำเป็นต้องติดตั้งลงบนเครื่องแต่อย่างใด สามารถโคลนดิสก์หลาย filesystem เช่น FAT, NTFS, ext3, ext4, xfs และที่สำคัญสามารถใช้งานได้ฟรี

ดาวน์โหลด Clonezilla

เข้าเว็บไซต์ www.clonezilla.org คลิ้กลิ้งค์ Downloads เลือกดาวน์โหลด “stable releases (.iso/.zip) – 1.2.12-67” (เวอร์ชั่น stable ล่าสุด ณ ตอนที่เขียนบทความนี้)

คลิ้กลิ้งค์ไปเรื่อยๆ เมื่อมาถึงหน้าให้เลือกชื่อไฟล์ในการดาวน์โหลด แนะนำให้เลือกดาวน์โหลดชื่อไฟล์ clonezilla-live-1.2.12-67-amd64.iso

นำไฟล์ iso ที่ดาวน์โหลดได้ไปเขียนใส่แผ่น CD หรือ DVD แล้วนำไปบู๊ตเครื่องที่ต้องการใช้เป็นต้นแบบในการทำโคลนนิ่ง

ในตอนต่อไปจะมาดูวิธีการสร้าง images ด้วย Clonezilla กัน

ข้อมูลอ้างอิง

• The Free and Open Source Software for Disk Imaging and Cloning
• โคลนนิ่ง Linux, Windows ด้วย Clonezilla – ตอนที่ 2 สร้างไฟล์ image
• โคลนนิ่ง Linux, Windows ด้วย Clonezilla – ตอนที่ 3 restore ไฟล์ image