สร้าง Storage Server ง่ายๆ ด้วย FreeNAS

เดี๋ยวนี้เดินตามร้านคอมพิวเตอร์เริ่มมีอุปกรณ์ประเภท NAS (Network Attached Storage Server) ขายเป็น box สำเร็จรูป เพื่อผู้ใช้นำไปสำรองข้อมูล แชร์ไฟล์ได้หลายเครื่อง แถมบางยี่ห้อสามารถรันโปรแกรม BitTorrent เพื่อโหลดไฟล์ได้

แทนที่จะซื้อ box ใหม่ ลองหาเครื่องเก่าๆ ที่ยังพอใช้งานได้อยู่ หากขนาดพื้นที่ดิสก์เก่าไม่พอ ก็ซื้อเฉพาะฮาร์ดดิสก์เท่านั้น แล้วติดตั้งโปรแกรม FreeNAS ภายในไม่ถึง10 นาที  (ไม่รวมเวลาดาวน์โหลดไฟล์ iso ขนาด 130 กว่า MB นะ) คุณก็จะได้ Storage Server ไว้ใช้ อย่างง่ายดาย คุณสมบัติ (features) เพียบ…

คำเตือน

• FreeNAS จะล้าง (Format) ข้อมูลทั้งหมดในดิสก์ของเครื่อง
• การทดลองรันแบบ LiveCD ค่าคอนฟิกที่สร้างทั้งหมดจะหายไป เมื่อมีการรีบู๊ตหรือปิดเครื่อง

FreeNAS เป็นโปรแกรม Open Source พัฒนาขึ้นมาบน FreeBSD รองรับการใช้งานได้หลากหลายเช่น CIFS (Samba), FTP, NFS, TFTP, AFP, RSYNC, Unison, iSCSI (initiator and target) and UPnP. สามารถคอนฟิกดิสก์เป็นแบบ RAID (0, 1, 5), ZFS, disk encryption ได้

การใช้งานผ่าน Web Interface สามารถลองใช้แบบ LiveCD หรือติดตั้งลงบนดิสก์

ในเริ่มต้น แนะนำในลองใช้แบบ LiveCD เพื่อดูคุณสมบัติต่างๆ ของโปรแกรม

เลือกดาวน์โหลดไฟล์เวอร์ชั่นล่าสุดของ Stable Releases (ล่าสุดที่เขียนคือ 0.7.2) หากเครื่องสามารถลงแบบ 64-bit ได้ แนะนำให้เลือก FreeNAS-amd64-LiveCD-0.7.2.5543.iso ถ้าไม่ได้ ก็ใช้เวอร์ชั่น 32-bit คือ FreeNAS-i386-LiveCD-0.7.2.5543.iso

ไฟล์ที่ดาวน์โหลดจะเป็นแบบ iso คือต้องนำมา burn ลง cd ก่อนแล้วนำไปใช้บู๊ตเครื่อง

ในบทความนี้จะทดลองใน VMware Server

หน้าจอบู๊ตเครื่อง

หน้าจอ Console แสดงข้อมูลคอนฟิกเบื้องต้น พร้อมใช้งาน

เมื่อบู๊ตเครื่องมาถึงขั้นตอนนี้ คุณก็มี Storage Server พร้อมใช้แล้ว หากต้องการแก้ไขคอนฟิก ก็ใส่ตัวเลขเมนู เพื่อเข้าไปแก้ไขได้ เช่นต้องการแก้ไข IP address สามารถทำได้โดยเข้าเมนู 2) Set LAN IP address

คำแนะนำ หากต้องการนำไปใช้งานจริง ต้องเลือกเมนู 9) Install/Upgrade to hard drive/flash device, etc. เพื่อเลือกติดตั้ง FreeNAS ลงบนดิสก์เลย

ดีฟอลต์ IP address คือ 192.168.1.250

เปิด browser เพื่อเริ่มใช้งาน FreeNAS

หน้าเว็บล็อกอินของ FreeNAS  ใส่ค่า Username, Password เริ่มต้นคือ admin, freenas

หน้าเว็บแสดงข้อมูล System Information

หน้าเว็บการจัดการดิสก์ (Disks Management)

ไปที่เมนู Disks -> Management เพื่อแสดงข้อมูลดิสก์ที่โปรแกรม FreeNAS รู้จัก

เริ่มต้นจะไม่มีดิสก์ใดแสดงเลย ต้องกดเครื่องหมาย + ด้านขวามือเพื่อเพิ่มดิสก์ที่มีอยู่ในเครื่อง ให้ FreeNAS รู้จัก

Add Disk

หน้าเว็บการเพิ่มดิสก์

หลังจากเพิ่มดิสก์ ต้องกดปุ่ม [Apply changes] เพื่อให้คอนฟิกที่เพิ่มเข้าไปมีผล

 

Format Disk

ไปที่เมนู Disks -> Format เพื่อ Format Disk

Disk: เลือกดิสก์ที่จะ format
File system: เลือก “UFS (GPT and Soft Updates”
Volume Label: ใส่ชื่อ Volume

กดปุ่ม [Format disk]

หน้าเว็บแสดงการ Format Disk

หลังจาก Format เครื่องแล้ว ต้อง mount ดิสก์ขึ้นมาใช้งานด้วย

 

Mount Disk

ไปที่เมนู Disks -> Mount Point กดเคื่องหมาย + เพื่อเริ่มการ mount ดิสก์

เลือก Disk และใส่ค่า Mount point name แล้วกด Add

หน้าเว็บ Disks Mount Point – Add

กดปุ่ม [Apply changes] เพื่อให้คอนฟิกที่เพิ่มมีผล หน้าเว็บแสดงการ mount point

 

CIFS/SMB Settings

หากต้องการแชร์ไฟล์แบบ Samba เพื่อให้เครื่อง Windows อื่นๆ มองเห็น ก็สามารถทำได้ง่ายๆ โดยไปที่เมนู Services -> CIFS/SMB

ในหน้า Settings คลิ้กเลือก [x] Enable แล้วใส่ค่าคอนฟิกต่างๆ เสร็จเรียบร้อยด้านล่างกดปุ่ม [Save and Restart]

หน้าเว็บแสดงการเปิด Services CIFS/SMB

ในหน้าเว็บเดียวกันนี้ คลิ้กแท็ป [Shares] เพื่อคอนฟิกชื่อและดิสก์ที่ใช้แชร์ไฟล์

กดเครื่องหมาย + เพื่อเพิ่มการ Share

ใส่ Name, Comment เลือก Path จาก Mount Point แล้วกดปุ่ม [Add]

หลังจากแก้ไข กดปุ่ม [Apply changes] เพื่อให้คอนฟิกใหม่มีผล

ทดลองเรียก Share Drive จากเครื่อง Windows

ข้อมูลอ้างอิง

• FreeNAS